ธรรมชาติที่เรียกกันว่า “ป่าเขาหลวง” นั้น ได้ส่งให้ที่นี่กลายเป็นอุทยานแห่งชาติทางประวัติศาสตร์แห่งแรกของเมืองไทย ที่เต็มไปด้วยน่าสนใจและควรค่าน่าศึกษายิ่งนัก โดยครอบคลุมพื้นที่ของอำเภอเมืองสุโขทัย อำเภอคีรีมาศ และอำเภอบ้านด่านลานหอย มีพื้นที่ประมาณ 213,215 ไร่ ได้รับการประกาศแต่งตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติ เมื่อวันที่ 27 ตุลาคม 2523 ซึ่งได้มีการเปลี่ยนชื่อใหม่เป็น อุทยานแห่งชาติรามคำแหง เพื่อรำลึกถึงพ่อขุนรามคำแหงมหาราช

สภาพทั่วไป

อุทยานแห่งชาติรามคำแหงมีลักษณะภูมิประเทศเป็นภูเขาสลับซับซ้อน ทอดตัวอยู่ในแนวเหนือ-ใต้ ตั้งตระหง่านอยู่บนพื้นราบคล้ายจอมปลวกขนาดใหญ่ โดดเด่นเป็นสง่าอยู่กลางทุ่งนา มีขุนเขาที่สูงเด่นมองเห็นมาแต่ไกล คือ ยอดเขาหลวง ภายในอุทยานฯ มีสัตว์ป่า เช่น วัวแดง เก้ง หมี หมูป่า นกกระเต็น และนกนางแอ่น พรรณไม้ที่สำคัญได้แก่ สัก ตะเคียน เต็ง รัง พืชสมุนไพร และว่าน มีน้ำตกที่สวยงาม และถ้ำต่างๆ ที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ สภาพอากาศบนยอดเขาหนาวเย็นตลอดปี มีเมฆหมอกปกคลุมมากในฤดูหนาวและฤดูฝน อุณหภูมิเฉลี่ยโดยประมาณ 12-14 องศาเซลเซียส

จุดชมวิวเขาหลวง อยู่สูงจากระดับน้ำทะเลถึง 1,200 เมตร เป็นภูเขาที่มีหน้าผาสูงชัน มียอดเขาสูงที่สุดอยู่ทางด้านทิศใต้ของเมืองสุโขทัย ปกคลุมด้วยทุ่งหญ้าธรรมชาติที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ โดยมียอดเขา 4 แห่ง ได้แก่

1. ยอดเขานารายณ์ (สูง 1,160 เมตร) เป็นที่ตั้งของสถานีโทรคมนาคมเขานารายณ์ของกองทัพอากาศ ช่วงกลางคืนมองจากจุดนี้ลงไปยังจังหวัดสุโขทัยและพิษณุโลก จะเห็นแสงไฟระยิบระยับราวกับดาวบนดิน
2. ยอดเขาพระแม่ย่า (สูง 1,200 เมตร) เดิมเคยเป็นที่ประทับและจำศีลภาวนาของพระแม่ย่า
3. ยอดเขาภูกา (สูง 1,200 เมตร)
4. ยอดเขาพระเจดีย์  (สูง 1,185 เมตร)

ไทรงาม ระหว่างทางขึ้นยอดเขาหลวง คุณจะพบต้นไทรขนาดใหญ่แผ่กิ่งก้านสาขา มีลักษณะสวยงาม ดูแปลกตา เหมาะสำหรับการนั่งพักผ่อน
ปล่องนางนาค อยู่ห่างจากไทรงาม 320 เมตร มีลักษณะเป็นปล่องธรรมชาติอยู่บริเวณยอดเขา ที่แห่งนี้มีความเกี่ยวข้องกับตามตำนานพระร่วงในพงศาวดารเหนือ ในห้วงเวลาที่เจ้าเมืองออกมาจำศีล
สวนลุ่ม หรือ สวนลุมพินีวัน  เป็นสวนว่านยาสมุนไพรอยู่ที่เชิงเขาหลวง ปัจจุบันคือ ที่ตั้งของสำนักงานอุทยานแห่งชาติรามคำแหง ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันออกของเขาหลวง ภายในอุทยานฯ มีว่านและสมุนไพรหลายชนิด
น้ำตกสายรุ้ง สายน้ำตกทิ้งตัวลงมาจากผาหินสูงชัน เมื่อได้องศาพอเหมาะระหว่างแสงและละอองน้ำ คุณจะเห็นสายรุ้งพราวทอประกายขึ้นมา โดยช่วงเวลาที่มองเห็นสายรุ้งนี้มักขึ้นเกิดเวลา 11.00-16.00 น.

ภายในบริเวณมีหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติรามคำแหง (เขาหลวง) ตัวน้ำตกมีทั้งหมด 4 ชั้น สามารถลงเล่นน้ำได้ โดยต้องเดินเท้าจากหน่วยพิทักษ์อุทยานฯ ขึ้นไปตามธารน้ำในระยะทาง 800 เมตร 900 เมตร 1,160 เมตร และ 1,200 เมตร ตามลำดับ ที่นี่อยู่ทางทิศตะวันตกของเขาหลวง ห่างจากอุทยานแห่งชาติรามคำแหง (เขาหลวง) 50 เมตร

ทริปนี้ผมไปกัน 4 คนครับเนื่องจากสมาชิกท่านอื่นๆไม่ว่างกันครับ เราออกเดินทางตั้งแต่กลางดึก เพื่อที่จะให้ไปถึงที่ สุโขทัยในตอนเช้า ครับ

พอใกล้ถึง อุทยาน เราก็จะเริ่มเห็นยอดเขาที่เป็นจุดหมายปลายทางของเราครับ สำหรับที่นี่พวกเรายังไม่เคยมาเลยครับ มากันครั้งแรกนี่แหละครับ หลังจากทนความเหนื่อยจากเขาช่อมาแล้วเราก็อยากมาชิลๆ ที่อื่นบ้าง

และแล้วเราก็มาถึงครับ อุทยานแห่งชาติรามคำแหง ครับผม

มาถึงอาจารย์ของเราก็รีบไปลงทะเบียนให้เลยครับ มีกันอยู่สี่คน (อ้ายมาสี่คน)

ขับเข้ามาหน่อยก็แวะถ่ายรูปสักนิด ไม่ใช้เวลานานครับ ลงไปถ่ายปุ๊บก็เดินทางไปต่อเลย เนื่องจากเรามากันสายแล้ว ต้องรีบเดินทางขึ้นเขากันอีก

การเตรียมตัวและ 10 สิ่งที่ควรรู้สำหรับการเดิน เขาหลวง สุโขทัย

1. ที่นี่มีลูกหาบครับคิดราคากิโลละ 25 บาทครับ (ราคาอาจจะมีปรับเปลี่ยนตามกาลเวลา ราคานี้ตอนปี 2017 ครับ)
2. ระยะทางเดิน 4 กิโลโดยประมาณครับ สำหรับทางเดินเป็นทางเดินขึ้นอย่างเดียวครับ
3. ระหว่างทางจะมีน้ำกรอง คิดว่าน่าจะมาจากลำธาร ครับมีให้อยู่เป็นจุดๆตามทางครับ เติมน้ำได้ตลอดทางถ้ามีขวดครับ
4. ทางขึ้นค่อนข้างชัน เหมือนกับภูกระดึง เลยครับบางจุดอาจจะชันกว่าเสียด้วยครับ
5. ใช้ระยะเวลาในการเดิน 3-4 ชมครับโดยประมาณครับผม
6. ควรขึ้นในตอนเช้าครับ
7. ข้างบนมีร้านอาหารขายสินค้าอยู่ครับ แต่ผมแนะนำเอาของกินจ้างคนแบกน่าจะดีกว่าครับเพราะข้างบนก็แพงพอดูครับ
8. ข้างบนเขาหลวงมีน้ำให้ ต่อตรงกับทางก๊อกน้ำเลยครับ
9. การไปยังจุดชมวิวต่างๆต้องเดินต่อจากทางที่พักครับ
10. มีเต้นท์ของ อุทยานให้เช่าครับ พื้นที่ส่วนใหญ่กางเต้นท์ครับ แต่ก็ยังมีพื้นที่สำหรับผูกเปลได้เช่นกันครับตามริมๆสนาม

คำแนะนำ

ส่วนตัวแล้วคิดว่าหากท่านจ้างลูกหาบได้ก็จ้างเถอะครับ ช่วยเหลือชาวบ้านให้มีงานทำและมีรายได้ อีกประการหนึ่งคือท่านจะได้เก็บแรงไว้เดินขึ้นไปชมวิวต่อด้านบนครับ เป็นทางออกที่ดีกว่าการเดินขึ้นไปแล้วหมดแรงไม่ได้ชมวิวนะครับ

จุดเริ่มต้นแรกๆก็จะเป็นการเดินง่ายๆครับ เป็นทางราบเสียส่วนใหญ่ครับ มีเดินข้ามลำธารอยู่ 1 จุดครับชิลๆ

พอถึงจุดที่เป็นทางชัน ก็จะมีที่จับด้านข้างครับ และทางก็จะทำเป็นขั้นบันไดไว้ครับ เหนื่อยหน่อยกับการเดินขึ้นนะครับ

ถ้าหากเดินไปจนถึงจุดที่มีกอไผ่เยอะๆ เดาได้เลยว่าเดินมาเกินครึ่งทางแล้วครับ

ถึงจุดนี้ก็เฮือกสุดท้ายแล้วครับ ใกล้แล้วๆ

พอมาถึงก็หมดแรงเลยครับ งานต่อไปก็คือหาจุดพัก และเดินไปชมพระอาทิตย์ตกครับ รายละเอียดหลังจากนี้ไม่ขอกล่าวอะไรมากมายนะครับดูจากรูปเลยครับ

การเดินทาง: จากกรุงเทพฯ ใช้เส้นทางถนนกำแพงเพชร ทางหลวงหมายเลข 101 ถึงอำเภอคีรีมาศ จังหวัดสุโขทัย จะพบทางแยกซ้ายเข้าไปประมาณ 12 กิโลเมตรจะพบที่ทำการอุทยานแห่งชาติรามคำแหง

ที่ตั้ง : อุทยานแห่งชาติรามคำแหง อำเภอบ้านด่านลานหอย และอำเภอคีรีมาศ จังหวัดสุโขทัย 6400
เบอร์ติดต่อ : +66 5591 000-1, +66 2562 0760

ค่าเข้าชมและที่พัก

ค่าเข้าอุทยานฯ ชาวไทย ผู้ใหญ่ 20 บาท เด็ก 10 บาท ชาวต่างชาติ ผู้ใหญ่ 200 บาท เด็ก 100 บาท นักท่องเที่ยวสามารถใช้บริการลูกหาบขึ้นยอดเขาหลวง ราคากิโลกรัมละประมาณ 15 บาท โดยสามารถติดต่อได้ที่อุทยานฯ
สถานที่พัก อุทยานฯ มีบ้านพักบริการ จำนวน 3 หลัง พักได้ 6-10 คน ราคา 500 บาท/คืน และมีเต็นท์ให้เช่า ถ้านำเต็นท์มาเองเสียค่าพื้นที่ 30 บาท/คน/คืน สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ อุทยานแห่งชาติรามคำแหง

หมายเหตุ กฏระเบียบ

• อุทยานฯ ไม่อนุญาตให้นักท่องเที่ยวเดินขึ้นยอดเขาหลวงหลัง เวลา 15.30 น.
• นักท่องเที่ยวที่ต้องการเดินทางไปค้างแรมด้านบนควรเตรียมอาหารให้เพียงพอ
• ก่อนการเดินทางนักท่องเที่ยวควรสำรวจความพร้อมทางร่างกาย และเตรียมอุปกรณ์สิ่งของจำเป็นไปด้วย เช่น เสื้อกันหนาว หมวก ไฟฉาย ยา และอาหารแห้ง เป็นต้น

ขอขอบคุณที่มาข้อมูล
https://thai.tourismthailand.org