อุทยานแห่งชาติเอราวัณ มีลักษณะพื้นที่เป็นภูเขาสูงชันอยู่สูงจากระดับน้ำทะเล ตั้งแต่ 165-996 เมตร สลับกับพื้นที่ราบ โดยภูเขาส่วนใหญ่เป็นเทือกเขาหินปูน ในแถบตะวันออกและตะวันตกของพื้นที่จะยกตัวสูงขึ้นเป็นแนวโดยเฉพาะบริเวณใกล้น้ำตกเอราวัณจะมีลักษณะเป็นหน้าผา ส่วนบริเวณตอนกลางจะเป็นแนวเขาทอดยาวในแนวทิศตะวันตกเฉียงเหนือ-ตะวันออกเฉียงใต้ ประกอบด้วยเทือกเขาที่สำคัญคือ เขาหนองพุก เขาปลายดินสอ เขาหมอเฒ่า เขาช่องปูน เขาพุรางริน และเขาเกราะแกระซึ่งเป็นยอดเขาสูงสุดประมาณ 996 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง

เทือกเขาเหล่านี้เป็นต้นกำเนิดของลำห้วยที่สำคัญหลายสาย สามารถแบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ ในพื้นที่ด้านตะวันออกนี้จะมีลำห้วยที่สำคัญคือ ห้วยม่องไล่ และ ห้วยอมตะลา ซึ่งไหลมาบรรจบกันกลายมาเป็นน้ำตกเอราวัณ ทางตอนเหนือของพื้นที่มีห้วยสะแดะและห้วยหนองกบ โดยห้วยสะแดะจะระบายน้ำลงสู่เขื่อนศรีนครินทร์ ส่วนห้วยหนองกบไหลไปรวมกับห้วยไทรโยคก่อให้เกิดน้ำตกไทรโยค ส่วนในพื้นที่ด้านตะวันตก และด้านใต้ ได้แก่ ห้วยทับศิลา ห้วยเขาพังซึ่งเป็นต้นกำเนิดน้ำตกที่สวยงามที่เรียกว่า “น้ำตกเขาพัง” หรือ น้ำตกไทรโยคน้อย

สภาพภูมิอากาศของอุทยานแห่งชาติเอราวัณ แบ่งออกเป็น 3 ฤดู คือ ฤดูฝน ระหว่างเดือนพฤษภาคม-ตุลาคม ฤดูหนาว ระหว่างเดือนพฤศจิกายน-มกราคม และฤดูร้อน ระหว่างเดือนกุมภาพันธ์-เมษายน อุทยานแห่งชาติเอราวัณได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ และตะวันออกเฉียงเหนือช่วยพัดพาให้เกิดฝน แต่เนื่องจากพื้นที่อยู่ในเขตเงาฝน ทำให้มีปริมาณฝนตกไม่มากนัก และอากาศค่อนข้างร้อน ลักษณะอากาศดังกล่าวจึงไม่เป็นปัญหาต่อการเที่ยวชม ทำให้สามารถไปเที่ยวได้ทุกฤดู

ณ.อุทยานแห่งชาติเอราวัณ จ.กาญจนบุรี

แสงที่มองไม่เห็น

นี่อาจเป็นเพียงบันทึกการเดินทางฉบับย่อทีสุดเท่าที่ผมเคยเขียนมา
แต่มันก็เป็นบันทึกการเดินทางที่ทำให้ผมได้เรียนรู้และเข้าใจความหมายของ "ธรรมชาติ" มากขึ้น
เราใช้เวลาในการปีนป่ายจากจุดเริ่มต้นไปจนถึงน้ำตกชั้นสุดท้ายไม่เกินสองชั่วโมง
ทว่าความรู้สึกที่พบเจอระหว่างการเดินทางกลับมากไปกว่านั้น
บางทีการค้นพบมุมมองใหม่จากสิ่งแวดล้อมเดิมๆอาจจะกำลังเกิดขึ้นทุกเวลา
เพียงแค่เรากลับไปสนใจและเอาใจใส่กับบางสิ่งที่เคยคิดว่ามันได้ขาดหายไปจากกาลเวลา

ครั้นยังจำความได้ผมเคยเข้ามาเยี่ยมเยือนสถานที่แห่งนี้แล้วตั้งแต่วัยเด็ก ในวันวัยที่ความคิดยังไม่ปะติดปะต่อและยังไม่ประสีประสา ในความทรงจำของผม "ป่า" เปรียบได้เสมือนดั่งหมู่มวลต้นไม้ที่มาอาศัยอยู่รวมกันคล้ายกับชุมชนขนาดใหญ่ ในความทรงจำของเด็กคนหนึ่งที่ไม่เคยเข้าใจว่าป่านั้นมีความสำคัญอย่างไร เพราะในโลกแห่งความเป็นจริง ป่าช่างดูห่างไกลจากบ้านที่เราอยู่ ในวันวัยนั้นที่เห็นได้ชัดเจน ก็คงจะมีเพียงแต่ต้นไม้ที่ถูกปลูกไว้สองข้างทาง และเราก็แค่เรียนรู้ว่าต้นไม้ช่วยสังเคราะห์อากาศที่บริสุทธิ์ให้แก่เราเท่านั้นก็พอ

ทว่าวันนี้ผมเดินทางกลับมายังป่าแห่งเดิมแห่งนี้อีกครั้ง หากนี่ไม่ใช่การเดินป่าอันแสนหฤโหดอย่างที่ผมเคยผ่านมาหลายต่อหลายครั้ง แต่มันเป็นการกลับมาพิสูจน์ว่าป่าในความหมายของวันวานที่ผมรู้สึก วันนี้มันเปลี่ยนแปลงไปเป็นเช่นไร

"ไหลคืนรัง วังมัจฉา ผาน้ำตก อกนางผีเสื้อ เบื่อไม่ลง ดงพฤกษา ภูผาเอราวัณ"

ผมกำลังไล่เรียงสายตาดูชื่อของน้ำตกแต่ละสาย เพื่อตรวจสอบระยะทางจากชั้นที่หนึ่งสู่ชั้นที่เจ็ดอย่างรอบคอบ เพราะการเดินขึ้นเขาในระยะทางไปกลับเกือบสามกิโลเมตร กับเวลาประมาณหนึ่งชั่วโมงครึ่งอาจไม่เพียงพอให้เราได้ดื่มด่ำกับธรรมชาติ ที่อยู่สองข้างทางนัก ยิ่งได้ข่าวจากเจ้าหน้าที่ว่าทางขึ้นไปชั้นห้าจะปิดตอนบ่ายสามโมงครึ่ง พวกเราจึงไม่รีรอที่จะสาวเท้าเข้าใส่โดยพลัน

ผมเดินผ่านน้ำตกวังมัจฉา  พร้อมกับการลั่นชัตเตอร์เก็บภาพสวยๆเอาไว้อย่างใจ เย็น น้ำบริเวณนี้ดูใสคล้ายสีหยก อีกทั้งบริเวณนี้ก็ดูกว้างขวาง น้ำตกวังมัจฉาดึงดูดให้ผู้คนมากมายเข้ามาจับจองพื้นที่เล่นน้ำกันอย่างสนุก สนาน แม้น้ำตกชั้นที่สองนี้อาจไม่ใช่จุดหมายปลายทางของเรา แต่มันก็เป็นเหมือนพื้นที่ที่ทำให้ผมรับรู้ได้ว่า พื้นที่ความสุขอาจไม่จำเป็นต้องไปถึงจนไกลที่สุด แค่เพียงเรารู้ว่าเราควรจะหยุดอยู่กับใครและสถานที่แห่งใดก็พอ

เราเดินลัดเลาะกันอย่างสบายใจเฉิบ เพราะระยะทางจากชั้นที่หนึ่งจนถึงชั้นที่สี่อยู่ห่างกันไม่มาก อีกทั้งทางเดินทางก็ไม่ได้ลำบากอย่างที่คิด เราเดินผ่านป้ายควบคุมเวลาปิดในบริเวณซุ้มของเจ้าหน้าที่ในชั้นที่สี่มา อย่างฉิวเฉียด ต่อจากนี้เราเลยมีเวลาทอดน่องถ่ายรูปกันอย่างอิ่มหมีพีมัน แต่ทว่าความชะล่าใจอาจทำให้เราไปไม่ถึงยังจุดหมายที่ตรงเวลา

พวกเราเริ่มค้นพบว่าความไกลของระยะทางจากน้ำตกชั้นที่สี่สู่ชั้นที่ห้าดู เนิ่นนานกว่าชั้นไหนๆ เราลัดเลาะเกาะแก่งกันจนรองเท้าชุ่มไปด้วยน้ำ แถมยังมีอุปสรรคจากความเมื่อยล้าของกล้ามเนื้อมาเป็นกำแพงขวางกั้นอีก การไม่ฟิตร่างกายให้พร้อมก่อนการขึ้นเขา ย่อมก่อให้เกิดอันตรายและอาการบาดเจ็บได้เสมอ ไม่เว้นแม้แต่เส้นทางเดินเขานั้นจะโหดหินหรือราบเรียบเพียงใด

พวกเรานั่งพักกันสักครู่ เมื่อพบเห็นป้ายน้ำตกชั้นที่ห้าที่ยืนจังก้าอยู่ไกลลิบ แน่นอนว่าอีกไม่กี่อึดใจพวกเราจะข้ามผ่านความกลัวนี้ไปอย่างแข็งแรง

พวกเราเดินผ่านน้ำตกชั้นที่ห้าและหกอย่างเร็วไว พร้อมๆกับหัวใจที่เฝ้ารอการปรากฏของน้ำตกชั้นบนสุดอย่างตื่นเต้น ทว่าตอนนี้อุปสรรคที่ขวางหน้าเราคือก้อนหินก้อนโตที่เราต้องใช้มือและเท้า ไต่รอดไปอย่างช้าๆ หากความลื่นขอตะไคร่น้ำที่เกาะอยู่บนดขดหินชื้นอาจทำให้เราลื่นตกลงมา ก็คงจะมีแต่ความกล้าที่จะร่ำร้องให้เราก้าวผ่านมันไป

เราสวนกับคณะเดินทางต่างชาติหลายต่อหลายครั้ง บ้างก็พาลูกเด็กเล็กแดงมาเดินเขากันอย่างไม่เกรงกลัวอันตราย เด็กต่างชาติคนหนึ่งถึงกับพูดกับพ่อของเขามาที่นี่ช่างน่าประทับใจกว่าทุก ที่ที่เขาเคยไปมา เราจึงไม่รีบรอช้าสำหรับการปรากฏตัวตรงหน้าของน้ำตกชั้นสุดท้ายที่รอคอย

เมื่อ ปีนป่ายกันมาจนเหนื่อย เราจึงได้พบกับสระมรกตที่อยู่ตรงหน้า ป้ายผู้พิชิตตั้งแผ่หลาเพื่อรอคอยให้นักเดินทางอย่างเราเข้าไปสวมกอด พวกเราต่างบิดเหงื่อไคลทิ้งลงจนหมดสิ้นเมื่อก้าวมาถึงเป้าหมายที่เฝ้าคอย ความสำเร็จที่ต้องแลกด้วยความมุ่งมั่นและศรัทธาในตัวเองคือรางวัลที่เราต่าง เฝ้าคอย

ไม่ทันไรเสียงนกหวีดยาวจากเจ้าหน้าที่ก็ชวนให้เราตื่นตระหนกกันอีกครั้ง แม้เราจะได้ใช้เวลาดื่มด่ำกับบรรยากาศเพียงชั่วครู่ชั่วยาม แต่ถ้ามันกลับทำให้เราค้นพบความหมายดีๆที่เกิดขึ้นระหว่างทาง ภาพผู้คนกับรอยยิ้มดูเหมือนจะเป็นสิ่งเดียวที่ผมจดจำเอาไว้อย่างชัดเจน เสียงหัวเราะปะปนมากับความเอาใจใส่ซึ่งกันและกัน ต่างเป็นแรงผลักดันให้เรามีเรียวแรงพอที่จะเดินไปให้ถึงยังจุดหมายตามที่ ต้องการ

ผมค่อยๆสูดหายใจเข้าจนลึกพร้อมๆกับแหงนหน้ามองธรรมชาติที่อยู่ตรงหน้า ใครกันที่เป็นผู้สร้างป่าผืนนี้ให้คงทนมาจนถึงทุกวันนี้ ใครกันที่คอยดูแลเอาใจใส่ความเป็นอยู่ของป่าให้ยืนยง  หากคำตอบนั้นไม่ได้ อยู่ที่ใครคนใดคนหนึ่ง ทว่าป่าจะอยู่ยั้งยืนยงได้ก็ต้องอาศัยผู้อยู่อาศัยช่วยกันดูแล

พวกเราต่างเป็นผู้บุกรุกเพียงชั่วคราว เป็นเพียงผู้ที่ก้าวเท้าเข้ามาชื่นชมความสวยงามของธรรมชาติแล้วหันหลังกลับ ไป เราอาจทิ้งรอยเท้าให้สัตว์ป่าไว้เหยียบย่ำ หรืออาจทิ้งก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ให้ต้นไม้ไว้สังเคราะห์แสง เราอาจเป็นตัวแปรสำคัญที่ทำให้ธรรมชาติเปลี่ยนไป

ผมกลับมาเข้าใจความหมายของ "ป่า" ในมุมมองที่ต่างไป ป่าได้ทำหน้าที่มากกว่าเป็นเพียงที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่า แต่ป่าเป็นศูนย์บ่มเพาะความสุขที่ผู้คนมากมายต่างทำมันหล่นหายเมื่อเขากลับ ออกจากป่าไป

ป่าอาจเหมือนกับแสงสว่างที่ส่องลงมาจากฟากฟ้า แม้ไม่เคยสัมผัส
แต่เราก็รับรู้ถึงความเปลี่ยนแปลงของมันได้อย่างชัดเจน

ขอขอบคุณข้อมูลดีๆจาก
http://theexplorer-photographer.blogspot.com
https://www.facebook.com/Theexplorerphotographer
http://dnp.go.th